افراد مسنی که بیش از یک بار در هفته تخم‌مرغ مصرف می‌کنند، ممکن است کمتر در معرض ابتلا به زوال عقل آلزایمری قرار داشته باشند. این نتیجه مطالعه‌ای جدید است که در نشریه The Journal of Nutrition منتشر شده است. پژوهشگران دریافتند شرکت‌کنندگانی که به‌طور منظم تخم‌مرغ مصرف می‌کردند، نرخ کمتری از تشخیص بالینی آلزایمر داشته و پس از مرگ، تغییرات کمتری مرتبط با این بیماری در مغزشان مشاهده شد. این مطالعه همچنین کولین، یکی از مواد مغذی کلیدی موجود در تخم‌مرغ، را به عنوان یکی از عوامل احتمالی اثر محافظتی آن معرفی کرده است.
بیماری آلزایمر رایج‌ترین نوع زوال عقل و یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در میان سالمندان است. این بیماری با علائمی مانند کاهش حافظه، افت توانایی‌های شناختی و تغییرات رفتاری شناخته می‌شود و با ویژگی‌های زیستی در مغز، از جمله تجمع پلاک‌های آمیلوئیدی و گره‌های پروتئین «تائو»، ارتباط دارد.
با وجود میلیون‌ها فرد مبتلا به این بیماری در ایالات متحده، پژوهشگران به‌دنبال راه‌هایی برای کاهش خطر ابتلا یا به‌تأخیر انداختن آغاز آن هستند. رژیم غذایی یکی از حوزه‌های مورد توجه در این زمینه بوده است، به‌ویژه مواد مغذی‌ای که از سلامت مغز حمایت می‌کنند. تخم‌مرغ به‌طور طبیعی سرشار از چندین ماده مغذی مفید برای مغز است، از جمله کولین، اسیدهای چرب امگا-۳ و لوتئین. مطالعات پیشین نشان داده‌اند که مصرف تخم‌مرغ ممکن است عملکرد شناختی را تقویت کند، اما تعداد کمی از آن‌ها به‌طور مستقیم به رابطه میان مصرف تخم‌مرغ و بیماری آلزایمر پرداخته‌اند.
برای بررسی این ارتباط، پژوهشگران داده‌های ۱۰۲۴ شرکت‌کننده در «طرح حافظه و سالمندی راش» را تحلیل کردند؛ مطالعه‌ای بلندمدت که بر روی سالمندان ساکن منطقه شیکاگو انجام شده است. در زمان تکمیل پرسش‌نامه رژیم غذایی، هیچ‌یک از شرکت‌کنندگان به زوال عقل مبتلا نبودند. این پرسش‌نامه که نسخه‌ای برگرفته از ابزار معتبر ارزیابی رژیم غذایی دانشگاه هاروارد بود، درباره رژیم غذایی معمول افراد در طول یک سال گذشته از جمله دفعات مصرف تخم‌مرغ پرسش می‌کرد. سپس شرکت‌کنندگان به‌طور میانگین به‌مدت نزدیک به هفت سال تحت پیگیری قرار گرفتند و هر سال از نظر علائم زوال عقل آلزایمری ارزیابی شدند.
افزون بر ارزیابی‌های بالینی، گروهی متشکل از ۵۷۸ شرکت‌کننده پس از مرگ، مغز خود را برای اهداف پژوهشی اهدا کردند. این نمونه‌ها به پژوهشگران امکان داد تا ویژگی‌های زیستی مرتبط با بیماری آلزایمر را بررسی کرده و ارزیابی کنند که آیا مصرف تخم‌مرغ با بروز این ویژگی‌ها ارتباط دارد یا خیر.
تیم پژوهشی شرکت‌کنندگان را بر اساس میزان مصرف تخم‌مرغ به چهار گروه تقسیم کرد: کمتر از یک‌بار در ماه، یک تا سه‌بار در ماه، یک‌بار در هفته، و دو بار یا بیشتر در هفته. سپس با استفاده از مدل‌های آماری، احتمال ابتلا به زوال عقل آلزایمری را میان این گروه‌ها مقایسه کردند. این مدل‌ها عوامل متعددی را در نظر گرفتند، از جمله سن، سطح تحصیلات، فعالیت بدنی، عوامل ژنتیکی و کیفیت کلی رژیم غذایی.
نتایج این مطالعه نشان داد افرادی که دست‌کم یک‌بار در هفته تخم‌مرغ مصرف می‌کردند، نسبت به افرادی که به‌ندرت تخم‌مرغ می‌خوردند، نرخ پایین‌تری از تشخیص بالینی بیماری آلزایمر داشتند. به‌طور مشخص، در هر دو گروهی که یک‌بار در هفته یا دو بار یا بیشتر در هفته تخم‌مرغ مصرف می‌کردند، خطر ابتلا به زوال عقل آلزایمری تقریباً نصف کسانی بود که کمتر از یک‌بار در ماه تخم‌مرغ می‌خوردند. این نتایج حتی پس از در نظر گرفتن عوامل متعدد تأثیرگذار، از نظر آماری معنادار باقی ماندند.
داده‌های به‌دست‌آمده از کالبدشکافی مغز نیز یافته‌های بالینی را تأیید کردند. در میان شرکت‌کنندگانی که پس از مرگ مغزشان مورد بررسی قرار گرفت، کسانی که بیش از یک‌بار در هفته تخم‌مرغ مصرف می‌کردند، کمتر دارای ویژگی‌های پاتولوژیک مغزی مرتبط با آلزایمر بودند؛ از جمله پلاک‌های آمیلوئیدی و گره‌های پروتئین تائو. بار دیگر، این ارتباط پس از تعدیل سایر عوامل، همچنان معنادار باقی ماند.
برای بررسی این‌که چرا مصرف تخم‌مرغ ممکن است با کاهش خطر آلزایمر مرتبط باشد، پژوهشگران به بررسی نقش کولین موجود در رژیم غذایی پرداختند. کولین ماده‌ای مغذی و ضروری برای تولید «استیل‌کولین» است؛ یکی از ناقل‌های عصبی مهم که در حافظه و یادگیری نقش دارد. کولین همچنین در ساختار غشای سلولی مغز نقش کلیدی ایفا می‌کند. تخم‌مرغ، غنی‌ترین منبع کولین در رژیم غذایی ایالات متحده به شمار می‌رود.
تحلیل‌های میانجی‌گری (mediation analysis) نشان داد که تقریباً ۴۰ درصد از ارتباط میان مصرف تخم‌مرغ و کاهش خطر آلزایمر را می‌توان با میزان دریافت کولین توضیح داد. به‌عبارت دیگر، به نظر می‌رسد کولین نقش مؤثری در اثر محافظتی مشاهده‌شده ایفا می‌کند. شرکت‌کنندگانی که بیشتر تخم‌مرغ مصرف می‌کردند، به‌طور میانگین نیز سطح دریافت کولین بالاتری داشتند.
این مطالعه شواهدی ارائه می‌دهد که مصرف مکرر تخم‌مرغ نه‌تنها با عملکرد شناختی بهتر، بلکه با کاهش آسیب‌های زیستی زمینه‌ای در مغز مرتبط است. این یافته‌ها از این دیدگاه حمایت می‌کنند که انتخاب‌های غذایی در دوران سالمندی میتواند بر روند پیری مغز تأثیر بگذارد و تخم‌مرغ را به‌عنوان یک ماده غذایی بالقوه مفید برای سالمندان برجسته می‌سازد.
با این حال، پژوهشگران هشدار می‌دهند که این مطالعه نمی‌تواند اثبات کند که تخم‌مرغ از بروز بیماری آلزایمر جلوگیری می‌کند. این پژوهش از نوع مشاهده‌ای بوده و در نتیجه نمی‌توان رابطه‌ای علّی میان متغیرها تعیین کرد. همچنین احتمال «علیت معکوس» وجود دارد، چرا که برخی افراد ممکن است با شروع افت شناختی، به‌طور ناخودآگاه رژیم غذایی خود را تغییر دهند. افزون بر این، پرسش‌نامه رژیم غذایی فقط یک‌بار تکمیل شده و به گزارش شخصی افراد تکیه دارد که ممکن است با خطا یا سوگیری حافظه همراه باشد. همچنین این پرسش‌نامه فقط درباره مصرف تخم‌مرغ کامل سؤال کرده و استفاده از تخم‌مرغ به‌عنوان ماده اولیه در سایر غذاها را در نظر نگرفته است.
یکی دیگر از محدودیت‌های این مطالعه آن است که جمعیت مورد بررسی عمدتاً شامل زنان، افراد دارای تحصیلات بالا و سالمندانی بالای ۸۰ سال بوده است؛ عاملی که ممکن است تعمیم‌پذیری نتایج به سایر گروه‌های جمعیتی را محدود کند. همچنین، دوره پیگیری نسبتاً کوتاه (کمتر از هفت سال) ممکن است باعث شده باشد که اثرات بلندمدت مصرف تخم‌مرغ به‌طور کامل مشاهده نشود. با این حال، از جمله نقاط قوت این مطالعه می‌توان به حجم بالای نمونه، طولانی‌بودن دوره تحقیق، و دسترسی به داده‌های بالینی و پس از مرگ دقیق اشاره کرد.
تأمین مالی این مطالعه از سوی «مؤسسه ملی سلامت ایالات متحده» (NIH)، «مرکز تغذیه تخم‌مرغ» و دیگر منابع صورت گرفته است. چند تن از نویسندگان نیز روابط مالی خود با سازمان‌های فعال در حوزه غذا و تغذیه از جمله صنعت تخم‌مرغ را افشا کرده‌اند. با این وجود، منابع مالی هیچ نقشی در تحلیل یا تفسیر نتایج نداشته‌اند. پژوهشگران در انجام این مطالعه، دستورالعمل‌های شفافیت علمی در تحقیقات تغذیه‌ای با مشارکت بخش خصوصی را رعایت کرده‌اند.
در ادامه، نویسندگان پیشنهاد می‌کنند که یافته‌های این تحقیق باید در جمعیت‌های گوناگون تکرار شود و انجام کارآزمایی‌های تصادفی و کنترل‌شده (RCTs) میتواند به روشن‌تر شدن این موضوع کمک کند که آیا مصرف تخم‌مرغ به‌طور مستقیم بر خطر ابتلا به آلزایمر تأثیر می‌گذارد یا خیر. در صورتی که این ارتباط تأیید شود، تخم‌مرغ میتواند به‌عنوان بخشی از توصیه‌های تغذیه‌ای گسترده‌تر برای حفظ سلامت مغز در دوران سالمندی مطرح شود.
منبع خبر : psypost.org
نظرات کاربران