هورمون‌ها، ژنتیک و فرسایش طبیعی بدن می‌توانند تغییرات قابل توجهی را برای بسیاری از زنان به همراه داشته باشند. چندین چیز وجود دارد که نشانه‌ای از “پیری” در جامعه‌ای که به ظاهر اهمیت می‌دهد، به شمار می‌رود، مانند خاکی شدن موها (حتی اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، رشتی موهای نقره‌ای در دهه ۳۰ زندگی کاملاً طبیعی است). اما این تنها یکی از تغییرات مرتبط با مو است که ممکن است با بالا رفتن سن ظاهر شود. حدود ۴۰ سالگی، ممکن است تغییرات دیگری نیز مشاهده کنید، به ویژه اگر به سمت تغییرات هورمونی دوران یائسگی پیش می‌روید.
اگر فکر می‌کنید، “آیا ۴۰ سالگی کمی زود است که درباره یائسگی صحبت کنیم؟”، باید بدانید که: در حالی که یائسگی که به‌طور فنی به زمانی اطلاق می‌شود که ۱۲ ماه متوالی از آخرین قاعدگی گذشته باشد؛ معمولاً بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ می‌دهد، اما دوره انتقالی پیش از آن، یا همان پرمنوپاز، است که تغییرات هورمونی و اغلب علائم مختلفی را به همراه دارد. برخی از این علائم ممکن است به خوبی شناخته شده باشند، مانند گرگرفتگی و نوسانات خلقی، اما علائم کمتر مطرح‌شده‌ای مانند مه مغزی، درد مفاصل و بله، تغییرات مو، مانند نازک شدن و ریزش، برای شروع وجود دارند. پرمنوپاز معمولاً حدود چهار سال قبل از یائسگی آغاز می‌شود، اما میتواند حتی تا یک دهه یا بیشتر طول بکشد، بنابراین بسیاری از زنان ممکن است این تغییرات را در دهه ۴۰ زندگی خود مشاهده کنند. این اطلاعات را دکتر جسیکا شپرد، پزشک متخصص زنان و زایمان و رئیس ارشد پزشکی پلتفرم تله‌هلث Hers، در گفتگو با SELF بیان کرده است.
یائسگی تنها عامل تغییرات مو نیست که با بالا رفتن سن رخ می‌دهد. عوامل دیگری که به پیری مرتبط هستند نیز می‌توانند بر چگالی و بافت موها در این مرحله از زندگی تأثیر بگذارند، دکتر شپرد می‌گوید: “به ندرت تنها یک عامل مسئول است.” ادامه مطلب را بخوانید تا با تمام روش‌های اصلی تغییرات مو پس از ۴۰ سالگی آشنا شوید، بدانید که این تغییرات از چه چیزی ناشی می‌شوند و همچنین چطور می‌توان از موهای حساس در دهه چهارم زندگی و پس از آن مراقبت کرد.
۱. موها ممکن است نازک‌تر شوند، به ویژه در اطراف خط فرق
همان‌طور که اشاره شد، تغییرات هورمونی دوران پرمنوپاز می‌توانند باعث ریزش مو شوند و این عمدتاً به دلیل کاهش سطح استروژن است، هورمونی که نقش کلیدی در رشد مو دارد. این کاهش، تعادل کلی شما بین استروژن و تستوسترون را تغییر می‌دهد، به طوری که نسبت به تستوسترون، میزان استروژن کمتری دارید. دکتر کارولین گو، متخصص پوست و مو در UCLA Health که در زمینه ریزش مو و اختلالات پوست سر تخصص دارد، در گفتگو با SELF می‌گوید: “وقتی تعادل به نفع تستوسترون تغییر می‌کند، مرحله رشد مو کوتاه‌تر می‌شود.” نتیجه؟ فولیکول‌ها زمان کمتری را صرف تولید موهای جدید می‌کنند و بیشتر در مراحل استراحت و ریزش چرخه زندگی خود می‌مانند.
میزان تأثیر این تغییرات، به گفته دکتر گو، “واقعاً از نظر ژنتیکی تعیین می‌شود.” برخی افراد ژن‌هایی را از یکی یا هر دو والدین به ارث می‌برند که فولیکول‌های موی آن‌ها را نسبت به تستوسترون حساس‌تر می‌کند؛ این امر باعث می‌شود که آن‌ها بیشتر در معرض تغییرات فوق در چرخه زندگی مو قرار بگیرند، که معمولاً منجر به نوعی ریزش مو به نام آلوپسی آندروژنتیک می‌شود. این وضعیت که به عنوان ریزش موی الگوی زنانه در افراد تعیین‌شده به‌عنوان زن هنگام تولد شناخته می‌شود، به طور خاص با ریزش مو در قسمت بالای سر یا گسترش خط فرق وسط که به تدریج به نازک شدن بیشتر تبدیل می‌شود، مشخص می‌شود. دکتر دندی انگلمن، متخصص پوست و موی معتبر در Manhattan Dermatology & Cosmetic Surgery، در گفتگو با SELF می‌گوید: “اگر موهای شما از ابتدا نازک و ضعیف بوده است، نازک شدن بیشتر ممکن است بیشتر قابل توجه باشد.”
برای روشن شدن، این بدین معنی نیست که هر نشانه‌ای از ریزش مو لزوماً به تغییرات هورمونی پیشرفته اشاره دارد. دکتر انگلمن می‌گوید: “ریزش ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز به‌طور طبیعی در نظر گرفته می‌شود، که بستگی به چگالی موهای شما میتواند شبیه به توده‌ای از سیم فولادی که روی چاه را پوشانده یا گره‌ای از نخ باشد. اما اگر متوجه شدید که به طور فزاینده‌ای پوست سر شما نمایان‌تر می‌شود، “احتمال زیادی وجود دارد که این به دلیل هورمون‌ها و پیری باشد.”
۲. موها معمولاً نازک‌تر می‌شوند
مانند ریزش مو، نازک شدن موها نیز میتواند با کاهش سطح استروژن در دهه ۴۰ زندگی آغاز شود. دکتر انگلمن می‌گوید: “افزایش نسبت تستوسترون در بدن میتواند باعث کوچکتر شدن فولیکول‌های مو به مرور زمان شود.” فولیکول‌های کوچکتر به نوبه خود موهای نازک‌تری تولید می‌کنند. اما همان‌طور که در بالا اشاره شد، همان تمایل ژنتیکی است که تعیین می‌کند چه مقدار نازک شدن موها را مشاهده خواهید کرد و این روند چه سرعتی خواهد داشت. دکتر گو نیز می‌گوید که اگر فولیکول‌های موی حساس به آندروژن را به ارث برده باشید، احتمال بیشتری دارد که همزمان با رسیدن به ۴۰ سالگی، هم دچار ریزش موی الگوی زنانه و هم نازک‌تر شدن کلی موها شوید.
۳. بافت مو ممکن است خشک‌تر و شکننده‌تر شود
عوامل طبیعی هورمونی تنها دلایل ایجاد تغییرات قابل توجه در موها در این مرحله از زندگی نیستند؛ دکتر شپرد اشاره می‌کند که تمام کارهایی که با موهای خود می‌کنیم؛ مانند استفاده از حرارت، محصولات شیمیایی و رنگ کردن مو، نیز می‌توانند احساس و استحکام کلی تارهای مو را تغییر دهند. واقعیت این است که عادت‌های آرایشی نامناسب می‌توانند در هر سنی مو را شکننده، فرسوده و مستعد شکستگی کنند، اما به گفته او، با گذشت سال‌ها، توانایی مو برای مقاومت در برابر این آسیب‌ها کاهش می‌یابد.
دکتر کریستین لو سیکو، متخصص پوست و مو در مرکز پزشکی NYU Langone نیز به SELF می‌گوید که عوامل روزمره دیگری مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشید و آلودگی‌های محیطی نیز در طول زمان تأثیر انباشته دارند و می‌توانند به خشکی مو منجر شوند.
در عین حال، با افزایش سن، پوست شما ممکن است چربی طبیعی کمتری تولید یا حفظ کند که باز هم به دلیل کاهش سطح استروژن است و این میتواند منجر به خشکی شدید پوست سر و تارهای مو شود، دکتر گو توضیح می‌دهد. (به همین دلیل است که ممکن است در دهه ۴۰ زندگی و پس از آن، نیاز بیشتری به استفاده از مرطوب‌کننده‌های غلیظ‌تر و آبرسان‌تر داشته باشید.)
دکتر گو همچنین اشاره می‌کند که افرادی با موهای فر به‌ویژه در برابر این تغییرات بافتی، و نیز آسیب و ریزشی که ممکن است به دنبال آن بیاید، آسیب‌پذیرتر هستند؛ چراکه این نوع مو به‌طور طبیعی شکننده‌تر است. او می‌گوید: «ممکن است حتی زیاد از مواد شیمیایی یا حالت‌دهی شدید استفاده نکنید، اما در اثر تماس‌های معمول با عوامل محیطی و فرسایش طبیعی، موها در این سن ممکن است دچار شکستگی شوند.»
۴. ممکن است درخشش طبیعی خود را از دست بدهد
تغییر در ظاهر موها میتواند همراه با همان تغییرات بافتی باشد که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد. دکتر گو توضیح می‌دهد که کاهش رطوبت کلی در پوست و پوست سر به این معناست که میزان کمتری از آن میتواند در طول تار مو حرکت کرده و به هر رشته مو درخشندگی ببخشد. همچنین به گفته دکتر لو سیکو سال‌ها استفاده از حرارت، مواد شیمیایی و قرار گرفتن در معرض آلودگی‌های محیطی می‌توانند بخشی از جلای طبیعی موها را از بین ببرند و باعث شوند مو کدر و بی‌روح به نظر برسد.
این تغییر ممکن است نخستین نشانه‌ای باشد که متوجه آن می‌شوید، یا همراه با شکنندگی و شکستگی بروز کند.
۵. و بله، ممکن است موها خاکستری (بیشتر) شوند
تا اینجا می‌دانید که تارهای خاکستری می‌توانند حتی پیش از ۴۰ سالگی ظاهر شوند، اما پس از این سن احتمال مشاهده آن‌ها به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. با بالا رفتن سن، سلول‌های تولیدکننده رنگدانه در فولیکول‌های مو که ملانوسیت نام دارند، کاهش می‌یابند، و سلول‌های باقی‌مانده نیز تولید ملانین (رنگدانه‌ای که به مو رنگ می‌دهد) را کمتر می‌کنند. دلیل دقیق این پدیده هنوز مشخص نیست، اما دکتر شپرد می‌گوید می‌دانیم که ژنتیک در آن نقش دارد.
بنابراین احتمال زیادی وجود دارد که شما تقریباً در همان سن و به همان میزانی خاکستری شوید که والدین یا بستگان‌تان شده‌اند. همچنین، نژاد و پیشینه قومی شما میتواند در زمان شروع سفیدی مو مؤثر باشد: پژوهش‌ها نشان می‌دهند که سفیدپوستان معمولاً در اواسط دهه ۳۰ زندگی موهای خاکستری را مشاهده می‌کنند، آسیایی‌ها در اواخر دهه ۳۰ و سیاه‌پوستان در اواسط دهه ۴۰. (البته درباره سایر گروه‌های قومی، داده‌های کافی در دست نیست.)
با این حال، دکتر گو می‌گوید شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد استرس نیز میتواند در سفید شدن مو نقش داشته باشد. «برای مدت‌ها، پژوهشگران فکر می‌کردند که رؤسای‌جمهور موهای‌شان سفید می‌شود فقط چون به سنی رسیده‌اند که این اتفاق طبیعی است، نه به دلیل فشارهای شدید اما اخیراً داده‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد، مثلاً اگر به موش‌ها استرس وارد کنید، زودتر سفید می‌شوند.»
(پژوهشگران گمان می‌کنند که فعال‌سازی مداوم سیستم عصبی در اثر استرس مزمن میتواند سلول‌های تولیدکننده ملانوسیت را از کار بیندازد.)
بنابراین این احتمال وجود دارد که انباشت استرس‌های معمول در دهه ۴۰ زندگی مثلاً زمانی که در اوج دوران کاری هستید و همزمان از فرزندان و والدین سالخورده مراقبت می‌کنید؛ فرآیند سفید شدن مو را تسریع کند.
با این حال، دکتر گو تأکید می‌کند که این موضوع ارتباطی با نحوه مدیریت استرس ندارد: «شما ممکن است متعادل‌ترین فرد دنیا باشید، اما باز هم عوامل استرس‌زای غیرقابل اجتنابی وجود دارند، و بدن‌تان ممکن است به آن‌ها واکنش نشان دهد.»
چگونه در دهه ۴۰ زندگی و پس از آن از موهای خود مراقبت کنید
برای حمایت طولانی‌مدت از سلامت موها، بهتر است با توجه به تغییرات بالا، روتین مراقبت از مو را تا حدی تنظیم کنید از جمله نحوه شست‌وشوی آن، هرچند این‌که هر چند وقت یک‌بار موهایتان را بشویید یک موضوع کاملاً شخصی است (وابسته به بافت و نوع مو و سبک زندگی‌تان)، اما به‌طور کلی، اگر موهایتان خشک‌تر شده است، بهتر است دفعات شست‌وشو را کاهش دهید، دکتر گو توصیه می‌کند.
از شامپویی ملایم و آبرسان استفاده کنید که فاقد سولفات باشد تا بدون آسیب رساندن به تارهای حساس، آلودگی‌ها را از بین ببرد.
یک نکته‌ی مکمل: اگر هنوز گاهی موهایتان چرب می‌شود و با شوره سر مواجه هستید که اغلب ناشی از نوعی مخمر است که در چربی پوست سر رشد می‌کند؛ دکتر گو پیشنهاد می‌کند از شامپو ضدشوره در هر بار دوم یا سوم شست‌وشو استفاده کنید.
او توضیح می‌دهد که ترکیبات ضدقارچ موجود در این شامپوها می‌توانند چربی اضافه را از بین ببرند و پوسته‌ها را کاهش دهند، اما با تناوب استفاده از شامپوی ضدشوره و شامپوی آبرسان، می‌توانید مطمئن شوید که رطوبت موهایتان از بین نمی‌رود.
دکتر شپرد می‌گوید: نرم‌کننده‌ای که پس از شست‌وشو استفاده می‌کنید، به همان اندازه و حتی بیشتر، برای حفظ سلامت موهای خشک یا نازک اهمیت دارد. او توصیه می‌کند به‌دنبال یک نرم‌کننده عمیق حاوی کراتین باشید تا تارهای ضعیف را تقویت کرده و از شکنندگی جلوگیری کند.
همان‌طور که پیش‌تر در SELF گزارش شده، موادی مانند آمینواسیدها (مانند گلیسین، آرژینین و سیستئین) و پروتئین‌های گیاهی (مانند پروتئین هیدرولیز شده گندم یا برنج، یا پروتئین سویا) نیز می‌توانند موهای نازک‌شده را مقاوم‌تر کنند.
دکتر انگلمن استفاده از این دو محصول را پیشنهاد می‌دهد:
-
نرم‌کننده بی‌نیاز از شست‌وشو AF1 10-in-1 از برند Andrew Fitzsimons (سرشار از آمینواسیدها)
-
ماسک مرطوب‌کننده Signature از برند Oribe (حاوی پروتئین‌های گیاهی)
نرم‌کننده‌ها و ماسک‌هایی که دارای سیلیکون هستند نیز می‌توانند «روغن‌های از دست‌رفته در طول ساقه مو را جبران کنند» و باعث درخشندگی و نرمی مو شوند، به گفته دکتر گو. (هر دو محصول معرفی‌شده حاوی انواعی از این عامل افزایش لطافت هستند.)
او همچنین توصیه می‌کند که در زمینه حالت‌دهی به موها، کمی ساده‌تر عمل کنید؛ یعنی در صورت امکان، استفاده از ابزارهای حرارتی، مواد شیمیایی و رنگ کردن را کاهش دهید تا از فرسایش تار مو جلوگیری شود.
(و اگر همچنان تصمیم به استفاده از سشوار، اتو مو یا فرکننده دارید، حتماً از محافظ حرارتی استفاده کنید.)
فراتر از تغییر در روتین مراقبت از مو، پیگیری منظم معاینات سالانه پزشکی با افزایش سن بسیار اهمیت دارد، دکتر لو سیکو یادآوری می‌کند. برخی از تغییراتی که در بافت و تراکم مو مشاهده می‌شود، ممکن است ریشه در مسائل جسمی داشته باشد؛ بیماری‌هایی مانند پرکاری یا کم‌کاری تیروئید و دیابت می‌توانند منجر به ریزش یا نازک شدن مو شوند، همان‌طور که کمبود برخی مواد مغذی مانند آهن، بیوتین، ویتامین D و روی نیز همین تأثیر را دارند.
پزشک عمومی میتواند تشخیص دهد که آیا مشکل زمینه‌ای وجود دارد یا نه، و در صورت لزوم، یک برنامه درمانی مناسب برای مقابله با تغییرات مو و سایر علائم احتمالی تدوین کند.
اگر نگران نازک شدن، ریزش یا سایر تغییرات مو پس از ۴۰ سالگی هستید، مراجعه به یک متخصص پوست دارای بورد تخصصی نیز توصیه می‌شود. این متخصص میتواند علت اصلی مشکل شما را شناسایی کند. خبر خوب این‌که حتی برای ریزش موی مرتبط با افزایش سن، درمان‌هایی مؤثر وجود دارد؛ از جمله داروهایی مانند ماینوکسیدیل (معروف به Rogaine) و اسپیرونولاکتون (دارویی برای کنترل فشار خون که میتواند اثرات تستوسترون را کاهش دهد). برخی متخصصان پوست حتی روش‌هایی در مطب ارائه می‌دهند که شامل استخراج پلاسما از خون خود فرد و تزریق آن به پوست سر برای تحریک فولیکول‌های مو می‌شود.
اگرچه معمولاً نمی‌توان به‌طور کامل از ریزش مو با بالا رفتن سن جلوگیری کرد، اما دکتر شپرد تأکید می‌کند که هر چه زودتر درمان را آغاز کنید، اثربخشی آن بیشتر خواهد بود؛ پس در صورت نیاز، از همان ابتدا از کمک متخصص بهره بگیرید.
در عین حال، به خاطر داشته باشید که تمام تغییرات احتمالی مو که در بالا به آن‌ها اشاره شد، بخش‌هایی کاملاً طبیعی و نرمال از روند پیری هستند. و مهم‌تر از همه این‌که، هیچ قانونی وجود ندارد که شما باید در برابر این تغییرات کاری انجام دهید.
منبع خبر : self.com
نظرات کاربران