فلاوان-۳-اول‌ها – که گاهی با نام فلاوانول یا کاتچین نیز شناخته می‌شوند؛ ترکیبات طبیعی گیاهی هستند که به خانواده فلاونوئیدها تعلق دارند. این ترکیبات بخشی از عواملی هستند که به گیاهان رنگ می‌دهند و آن‌ها را در برابر نور خورشید و آفات محافظت می‌کنند.
برای ما انسان‌ها، این ترکیبات در برخی از خوراکی‌های بسیار آشنا حضور دارند: کاکائو، چای سبز و سیاه، انگور، سیب و حتی برخی انواع توت. آن طعم کمی گس یا تلخ که در شکلات تلخ یا چای پررنگ احساس می‌کنید؟ همان فلاوان-۳-اول‌ها هستند که در حال تأثیرگذاری‌اند.
دانشمندان مدت‌هاست به اثرات این ترکیبات بر سلامت علاقه‌مندند. در سال ۲۰۲۲، مطالعه‌ای به نام Cosmos (مطالعه پیامدهای مکمل کاکائو و مولتی‌ویتامین) که بیش از ۲۱ هزار نفر را دنبال کرد، نشان داد فلاوانول‌های کاکائو، اما نه مکمل‌های مولتی‌ویتامین، مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی را تا ۲۷ درصد کاهش داده‌اند.
مطالعه ما با هدف بررسی عمیق‌تر، تمرکز خود را بر اثرات این ترکیبات بر فشار خون و عملکرد اندوتلیوم (توانایی رگ‌های خونی در گشاد شدن و واکنش به جریان خون) قرار داد. ما داده‌های مربوط به ۱۴۵ کارآزمایی تصادفی کنترل‌شده را که بیش از ۵,۲۰۰ شرکت‌کننده را دربر می‌گرفت، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم.
این مطالعات تأثیر انواع مختلفی از غذاها و مکمل‌های غنی از فلاوان-۳-اول را بررسی کردند؛ از جمله کاکائو، چای، انگور، سیب و ترکیبات جداشده‌ای مانند اپی‌کاتچین. تأثیر این ترکیبات بر دو شاخص کلیدی سلامت قلب و عروق اندازه‌گیری شد: فشار خون و گشاد شدن عروق وابسته به جریان خون (FMD)، که معیاری برای سنجش عملکرد لایه درونی رگ‌هاست.
مطالعات شامل دوره‌های کوتاه‌مدت (یک دوز واحد) تا مداخلات بلندمدت چند هفته‌ای یا چند ماهه بودند. به‌طور میانگین، شرکت‌کنندگان روزانه حدود ۵۸۶ میلی‌گرم فلاوان-۳-اول مصرف کرده‌اند؛ میزانی معادل با دو تا سه فنجان چای، یک تا دو وعده شکلات تلخ، دو قاشق غذاخوری پودر کاکائو یا چند عدد سیب.
مصرف منظم فلاوان-۳-اول‌ها منجر به کاهش متوسط ۲.۸ میلی‌متر جیوه در فشار خون سیستولیک (عدد بالا) و ۲.۰ میلی‌متر جیوه در فشار خون دیاستولیک (عدد پایین) شد.
عادت ساده روزانه‌ای که فشار خون را کاهش می‌دهد
اما در افرادی که در آغاز مطالعه دارای فشار خون بالا یا پرفشاری خون تشخیص‌داده‌شده بودند، فواید مصرف فلاوان-۳-اول‌ها حتی چشمگیرتر بود؛ به‌طوری که کاهش فشار خون سیستولیک تا ۶ تا ۷ میلی‌متر جیوه و فشار خون دیاستولیک تا ۴ میلی‌متر جیوه گزارش شد. این میزان کاهش قابل‌مقایسه با اثر برخی داروهای تجویزی برای فشار خون است و میتواند به‌طور چشمگیری خطر حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد.
ما همچنین دریافتیم که فلاوان-۳-اول‌ها عملکرد اندوتلیوم را بهبود می‌بخشند، به‌طوری که پس از مصرف مستمر، میانگین افزایش ۱.۷ درصدی در FMD مشاهده شد. این فایده حتی در افرادی که فشار خون آن‌ها قبلاً نرمال بود نیز مشاهده شد، که نشان می‌دهد این ترکیبات ممکن است از رگ‌های خونی از طریق چندین مسیر محافظت کنند. عوارض جانبی نادر و معمولاً خفیف بودند و عمدتاً به مشکلات گوارشی جزئی محدود می‌شدند، که نشان می‌دهد افزودن غذاهای غنی از فلاوان-۳-اول به رژیم غذایی شما عموماً بی‌خطر است.
حمایت از سلامت قلب و عروق
در حالی که فواید فلاوان-۳-اول‌ها بیشتر در افراد مبتلا به فشار خون بالا مشهود بود، حتی افراد با فشار خون نرمال نیز بهبودهایی در عملکرد رگ‌های خونی مشاهده کردند. این نشان می‌دهد که فلاوان-۳-اول‌ها ممکن است به پیشگیری از مشکلات قلبی و عروقی قبل از آغاز آن‌ها کمک کنند.
فشار خون بالا یکی از عوامل اصلی بروز بیماری‌های قلبی در سراسر جهان است، حتی در سطوحی که به‌عنوان پرفشاری خون کامل (۱۴۰/۹۰ میلی‌متر جیوه یا بیشتر) شناخته نمی‌شود. دستورالعمل‌های اخیر انجمن قلب اروپا اکنون تأکید دارند که حتی فشار خون “بالا” (۱۲۰–۱۳۹ میلی‌متر جیوه سیستولیک و ۷۰–۸۹ میلی‌متر جیوه دیاستولیک) نیز با افزایش خطر همراه است.
مصرف برخی غذاها میتواند به سلامت قلب کمک کند.
تغییرات سبک زندگی، به‌ویژه رژیم غذایی و ورزش، به‌عنوان استراتژی‌های خط اول توسط پزشکان توصیه می‌شود. اما بیماران و حتی ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی اغلب از راهنمایی‌های روشن و خاص درباره اینکه کدام غذاها واقعاً تفاوت ایجاد می‌کنند، بی‌بهره‌اند. یافته‌های ما به پر کردن این خلا کمک می‌کند و نشان می‌دهد که افزایش مصرف فلاوان-۳-اول‌ها از طریق غذاهای روزمره میتواند راهی ساده و مبتنی بر شواهد برای حمایت از سلامت قلب و عروق باشد.
مکمل‌ها چه‌طور؟
برخی از مطالعات مکمل‌ها یا ترکیبات جداشده فلاوان-۳-اول را آزمایش کردند، اما این موارد معمولاً تأثیرات کمتری نسبت به غذاهای کامل مانند چای یا کاکائو نشان دادند. این ممکن است به این دلیل باشد که ترکیبات مفید دیگری در غذاهای کامل وجود دارند که با هم عمل می‌کنند و جذب و اثربخشی را تقویت می‌کنند.
در حال حاضر، به نظر می‌رسد که تمرکز بر دریافت فلاوان-۳-اول‌ها از غذاها ایمن‌تر و مؤثرتر از استفاده از مکمل‌های دوز بالا باشد، به‌ویژه برای افرادی که دارو مصرف می‌کنند، چرا که تعاملات آن‌ها به‌طور کامل درک نشده است.
مطالعاتی که مرور کردیم نشان می‌دهند که مصرف ۵۰۰–۶۰۰ میلی‌گرم فلاوان-۳-اول در روز ممکن است برای مشاهده فواید کافی باشد. شما می‌توانید این مقدار را با ترکیب دو تا سه فنجان چای سبز یا سیاه، یک تا دو وعده (حدود ۵۶ گرم) شکلات تلخ، یا دو تا سه قاشق غذاخوری پودر کاکائو، دو تا سه سیب، به همراه دیگر میوه‌های غنی از فلاوان-۳-اول مانند انگور، گلابی و توت‌ها به دست آورید.
تبادل‌های روزانه کوچک مانند جایگزینی یک خوراکی شیرین با یک سیب و تکه‌ای شکلات تلخ یا افزودن یک فنجان چای اضافی، میتواند به مرور زمان سلامت قلب شما را به تدریج بهبود بخشد. چون میزان فلاوان-۳-اول‌ها ممکن است در غذاها متفاوت باشد، نظارت بر فشار خون در خانه میتواند به شما کمک کند تا ببینید آیا تغییرات در رژیم غذایی‌تان تأثیری در وضعیت شما دارد یا نه.
پژوهش‌های بیشتری نیاز است، به‌ویژه در افراد مبتلا به دیابت، که نتایج در آن‌ها کمتر یکنواخت بود. همچنین باید به‌خوبی درک کنیم که فلاوان-۳-اول‌ها چگونه با داروها تعامل دارند و آیا می‌توان با ترکیب آن‌ها با دیگر عادات سالم، فواید بیشتری به دست آورد.
اما شواهد فعلاً به اندازه کافی قوی هستند که غذاهای غنی از فلاوان-۳-اول به‌عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم برای قلب توصیه شوند. به‌عنوان پزشکان در جستجوی استراتژی‌های عملی و مقرون‌به‌صرفه برای بیماران هستند، این یافته‌ها ما را به ایده استفاده از غذا به‌عنوان دارو نزدیک‌تر می‌کند.
البته، فلاوان-۳-اول‌ها یک درمان جادویی نیستند. این ترکیبات نمی‌توانند برای همه دارو را جایگزین کنند. اما ترکیب آن‌ها با دیگر عادات سالم، ممکن است یک تقویت معنادار و خوشمزه برای سلامت قلب و عروق فراهم کند.
و برخلاف بسیاری از روندهای بهداشتی مد روز، این مورد مربوط به سوپرفودهای عجیب‌وغریب یا پودرهای گران‌قیمت نیست. بلکه درباره غذاهایی است که بسیاری از ما قبلاً از آن‌ها لذت می‌بریم، اما این‌بار کمی با دقت بیشتری از آن‌ها استفاده می‌کنیم.
منبع خبر : sciencealert.com
نظرات کاربران