به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۹.۸ میلیون نفر در سراسر جهان بر اثر بیماری‌های قلبی جان خود را از دست داده‌اند که تقریباً ۸۵٪ این مرگ‌ها به سکته مغزی و حمله قلبی نسبت داده شده است. حمله قلبی که از نظر پزشکی «انفارکتوس میوکارد» نامیده می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که جریان خون در شریان‌ها مسدود شود و نتواند به قلب برسد.
انسداد شریانی میتواند ناشی از تشکیل لخته خون، اسپاسم شریان کرونری یا تجمع پلاک که بخشی از آن از کلسترول تشکیل شده و به آن «آترواسکلروز» گفته می‌شود، در داخل دیواره شریان‌ها باشد و در نهایت به بیماری شریان کرونری منجر شود.
تحقیقات پیشین نشان داده‌اند که عفونت‌های باکتریایی که از طریق ورود باکتری‌ها به جریان خون ایجاد می‌شوند، یکی از عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند. علاوه بر این، مطالعات گذشته همچنین ارتباط بین عفونت‌های باکتریایی و افزایش خطر تجمع پلاک در شریان‌ها را نشان داده‌اند.
پکا جی. کارهونن، پزشک و استاد دانشکده پزشکی و فناوری سلامت دانشگاه تامپره در فنلاند، در گفت‌وگو با (مدیکال نیوز تودی) اظهار داشت: «مدت‌هاست که احتمال دخالت عوامل عفونی در التهاب مزمن پلاک‌های کرونری مورد توجه قرار گرفته است، اما این نظریه حدود ۲۰ سال پیش به دلیل شکست آزمایش‌های گسترده و بلندمدت با آنتی‌بیوتیک‌ها کنار گذاشته شد. اکنون علاقه به این موضوع دوباره افزایش یافته است، زیرا توسعه روش‌های میکروبیولوژی مولکولی امکان شناسایی DNA باکتری حتی در نمونه‌های کوچک زیستی را فراهم کرده است.»
کارهونن که نویسنده اول یک مطالعه جدید است که اخیراً در «ژورنال انجمن قلب آمریکا» منتشر شده، نشان داده است که باکتری‌هایی که معمولاً در دهان و گلو یافت می‌شوند، ممکن است محرکی برای حمله قلبی باشند.
چگونه باکتری‌های دهان می‌توانند باعث حمله قلبی شوند؟
در این مطالعه، محققان نمونه‌های پلاک شریانی ۱۲۱ نفر را که بر اثر مرگ ناگهانی قلبی جان باخته بودند، و همچنین ۹۶ نفر که تحت جراحی پاکسازی پلاک از شریان‌هایشان (عملی به نام اندآرتِرِکتومی) قرار گرفته بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
در پایان مطالعه، دانشمندان دریافتند که باکتری‌های گروه استرپتوکوک ویریدانس، اصطلاحی برای انواع باکتری استرپتوکوک که معمولاً در دهان، بزاق و پلاک دندانی یافت می‌شوند؛ شایع‌ترین باکتری‌ها در نمونه‌های پلاک شریانی بوده‌اند.
کارهونن توضیح داد: «باکتری‌های استرپتوکوک ویریدانس دهانی به عنوان کلنی‌های اولیه در تشکیل بیوفیلم دندانی، معروف به پلاک دندانی، شناخته می‌شوند. این موضوع نشان می‌دهد که ممکن است این استرپتوکوک‌ها به تنهایی در پلاک شریانی حضور نداشته باشند و احتمالاً یک بیوفیلم متشکل از باکتری‌های متعدد وجود دارد. در واقع، ما نتایج منتشرنشده‌ای داریم که این موضوع را تأیید می‌کند.»
وی ادامه داد: «در بیوفیلم باکتریایی، باکتری‌ها در داخل پوشش ژله‌ای امن قرار دارند و هیچ آسیبی به فرد وارد نمی‌کنند.»
با این حال، او تأکید کرد: «وضعیت زمانی به‌طور چشمگیری تغییر می‌کند که بیوفیلم به دلیلی فعال شود و نسل جدیدی از باکتری‌ها را تولید کند که از بیوفیلم خارج شده و به پلاک آترواسکلروتیک نفوذ می‌کنند، باعث التهاب می‌شوند و ممکن است منجر به پاره شدن پلاک و در نهایت تشکیل ترومبوز شود.»
کارهونن افزود: «هدف ما نشان دادن وجود بیوفیلم متشکل از باکتری‌های متعدد در پلاک‌های آترواسکلروتیک است و همچنین مطالعه احتمال دخالت کلسیفیکاسیون بیوفیلم که روی سطح دندان‌ها اتفاق می‌افتد، در کلسیم‌گذاری شریان‌های کرونری. همچنین امکان توسعه واکسنی علیه تشکیل بیوفیلم و ترومبوز ناشی از باکتری‌ها را بررسی کرده‌ایم.»
چگونه باکتری‌ها ممکن است باعث حمله قلبی شوند؟
مجله «مدیکال نیوز تودی» با سرگیو دارابانت، پزشک قلب و عروق در «مؤسسه قلب و عروق میامی» وابسته به «بپتیست هلث ساوت فلوریدا» درباره این مطالعه گفت‌وگو کرد. او اظهار داشت که این مطالعه برایش تعجب‌آور نیست، اما جذاب و قابل توجه است.
دارابانت که در این تحقیق مشارکت نداشته، گفت: «مدت‌هاست که التهاب را عامل اصلی تشکیل پلاک کلسترولی و پارگی پلاک که منجر به حملات قلبی می‌شود، می‌دانیم. این مطالعه یک قطعه دیگر از پازل را اضافه می‌کند، نشان می‌دهد که باکتری‌های دهانی ممکن است نقش مخفی در تحریک التهاب کرونری ایفا کنند.»
او ادامه داد: «اگرچه در طول سال‌ها پیشرفت قابل توجهی در توسعه درمان‌های پزشکی برای کاهش ریسک قلبی-عروقی و پیشگیری ثانویه از حوادث قلبی داشته‌ایم، ابزارهای پیشگیری ما هنوز محدود است.»
دارابانت افزود: «شناسایی محرک‌های قابل تغییر و متغیر در طول زمان مانند باکتریمی گذرا یا عفونت‌های تنفسی میتواند امکان ارائه درمان‌های هدفمند جدید را فراهم کند که مکمل داروهای معمول برای کنترل چربی، فشار خون و دیابت باشد.»
مجله «مدیکال نیوز تودی» همچنین با یو-مین نی، پزشک قلب و متخصص چربی خون در «مؤسسه قلب و عروق مموریال‌کر» در اورنج کاست مدیکال سنتر، فونتن ولی، کالیفرنیا، که در این مطالعه مشارکت نداشته است، درباره یافته‌های تحقیق گفت‌وگو کرد.
نی اظهار داشت: «این باکتری، استرپتوکوک ویریدانس، باکتری دهانی بسیار رایجی است و اینکه به نظر می‌رسد در آترواسکلروز نقش دارد، جالب است.»
با این حال، او هشدار داد: «مهم است که به محدودیت‌های این مطالعات توجه کنیم، زیرا شما تصویری بعد از وقوع می‌گیرید و خط زمانی دقیقی از آنچه دقیقاً در پلاک فرد اتفاق می‌افتد و باعث این حادثه عروقی می‌شود، در دست ندارید.»
نی ادامه داد: «بنابراین من محتاطانه برخورد می‌کنم و نمی‌گویم که حتماً این باکتری‌ها دلیل قطعی تخریب پلاک هستند. شاید عوامل دیگری هم در این میان نقش دارند، اما این یافته‌ها ایده التهاب به عنوان عامل کلیدی در توسعه بیماری قلبی بالینی را تقویت می‌کنند.»
منبع خبر : medicalnewstoday.com
نظرات کاربران