برای بسیاری از افرادی که با بیماری‌های مزمن زندگی می‌کنند، زندگی روزمره به معنای درد مداوم، خواب مختل و فشارهای روحی است. درمان‌های سنتی اغلب تسکین محدودی دارند و عوارض جانبی داروهای طولانی‌مدت میتواند کیفیت زندگی بیمار را کاهش دهد در سال‌های اخیر، کانابیس دارویی به عنوان یک گزینه جایگزین مطرح شده است که نویدبخش امید در جایی است که سایر درمان‌ها ناکام مانده‌اند. یک مطالعه جدید بلندمدت شواهد قوی ارائه می‌دهد که این درمان ممکن است صرفاً یک مد زودگذر نباشد و برای همیشه باقی بماند.
این تحقیق که توسط پژوهشگران دانشگاه سیدنی و تحت پروژه QUEST انجام شده، بیماران را به مدت ۱۲ ماه دنبال کرده تا بررسی کند آیا بهبودهای مشاهده شده در سه ماه اول استفاده از روغن کانابیس پایدار می‌ماند یا خیر. بر اساس داده‌های منتشر شده در مجله PLOS One، پاسخ مثبت است.افرادی که درمان را ادامه دادند، در جنبه‌های جسمی و روانی در شرایط مختلف بهبودی پایدار داشتند.
قانونی شدن مصرف دارویی کانابیس
استرالیا در سال ۲۰۱۶ مصرف کانابیس دارویی را برای بیمارانی که به درمان‌های استاندارد پاسخ نمی‌دهند، قانونی کرد. از آن زمان، بیش از یک میلیون نفر برای بیش از ۲۰۰ بیماری مختلف، کانابیس تجویز شده است. بیشتر افراد از این ماده برای مدیریت درد، اختلالات خواب، اضطراب یا افسردگی استفاده می‌کنند اثرات درمانی این ماده ناشی از ترکیباتی مانند THC و CBD است. این ترکیبات جایگزین‌هایی برای اوپیوئیدها هستند که با خطراتی مانند اعتیاد، مشکلات گوارشی و کاهش عملکرد شناختی همراه‌اند.
بهبودهای بالینی معنی‌دار
پروژه QUEST بیماران ۱۸ تا ۹۷ ساله را در ۱۱۴ کلینیک بین نوامبر ۲۰۲۰ تا دسامبر ۲۰۲۱ پیگیری کرد. شرکت‌کنندگان ارزیابی‌هایی را در ابتدای درمان، دو هفته پس از آن و سپس در هشت مرحله تا ۱۲ ماه تکمیل کردند آن‌ها کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (HRQL) خود را از جنبه‌های جسمی، عاطفی و شناختی گزارش دادند. شاخص‌های دیگری مثل خستگی، درد، خواب، اضطراب و افسردگی نیز سنجیده شد.
نتایج روندهای روشنی را نشان داد. کیفیت زندگی سریع بهبود یافت و در سطح بالا باقی ماند. نمرات EQ-5D-5L به میزان ۰.۱۱۴ (d=0.52) و نمرات QLQ-C30 به اندازه ۱۰.۷۱ (d=0.91) افزایش یافت که نشان‌دهنده بهبود قابل توجه بالینی است شدت درد و تأثیر درد نیز کاهش یافت، به ویژه در بیماران مبتلا به درد مزمن. نمره تداخل درد PROMIS بهبود ۴.۸۷ واحدی داشت (d=0.76)، خستگی ۴.۷۰ واحد کاهش یافت (d=0.51) و مشکلات خواب ۵.۹۶ واحد کمتر شد (d=0.76).
بهبودها در اختلالات روانی
بیماران مبتلا به اضطراب یا افسردگی پس از استفاده از کانابیس دارویی تغییرات معنی‌داری را تجربه کردند. در بیماران افسرده، نمرات افسردگی به میزان ۷.۱۹ واحد کاهش یافت (d=0.65) و بسیاری از علائم شدید به متوسط تغییر وضعیت دادند اضطراب نیز در بیماران اضطرابی به میزان ۵.۶۵ واحد بهبود یافت (d=0.69)، که از آستانه بالینی ۵ واحد فراتر است.
نسبت THC به CBD در روغن کانابیس تأثیرگذار بود. روغن‌های غالب بر THC بهبود بیشتری در اضطراب، افسردگی، خستگی و خواب نشان دادند. روغن‌های غالب بر CBD برای برخی دردها مانند سردرد و دردهای مرتبط با سرطان موثرتر بودند دردهای عضلانی اسکلتی به روغن‌های غالب بر CBD بهتر پاسخ دادند تا روغن‌های فقط CBD. اما تأثیر درد در ترکیب‌های مختلف روغن تفاوت چندانی نداشت.
نزدیک به نیمی از شرکت‌کنندگان کاهش در مصرف داروهای دیگر را گزارش کردند. حدود ۲۲ درصد هنگام شروع مطالعه از اوپیوئید استفاده می‌کردند که در پایان ۱۲ ماه، ۷۰ درصد این بیماران مصرف خود را کاهش داده یا متوقف کردند افراد دارای اختلالات حرکتی گزارش بهبود در کیفیت زندگی کردند، اما تغییر قابل توجهی در عملکرد اندام فوقانی نداشتند. افزایش میانگین نمره آن‌ها (۱.۴۳) به حد آستانه بالینی نرسید.
نرخ تکمیل پرسشنامه‌های خوداظهاری در طول زمان کاهش یافت و به ۳۸ درصد در ۱۲ ماه رسید. افرادی که زودتر انصراف دادند، بهبود کمتری داشتند که نشان می‌دهد کسانی که ادامه دادند، از مزایای بیشتری بهره‌مند شدند.
مزایای کانابیس دارویی
نتایج نشان می‌دهد کانابیس دارویی میتواند به سرعت علائم را بهبود بخشد و این فواید را در بلندمدت حفظ کند. اکنون پزشکان داده‌های بیشتری برای تصمیم‌گیری در اختیار دارند و این یافته‌ها می‌توانند سیاست‌های بهداشتی را شکل دهند.نویسندگان مطالعه می‌گویند: «این خبر امیدوارکننده‌ای برای بیمارانی است که به درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهند.»
این تحقیق به داده‌های بین‌المللی افزوده و نیاز به پژوهش‌های دقیق‌تر درباره دوز مصرفی، شرایط خاص و اثرات بلندمدت را نشان می‌دهد.با بیش از یک میلیون نفر استفاده‌کننده در استرالیا، شواهد روشن است: کانابیس دارویی فقط یک راه‌حل موقتی نیست، بلکه گزینه‌ای پایدار برای بسیاری است.
با وجود نتایج مثبت و امیدبخشی که مطالعات نشان داده‌اند، استفاده از کانابیس دارویی همچنان با چالش‌ها و ملاحظات خاصی همراه است. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها، نبود دستورالعمل‌های دقیق و استاندارد برای دوز مصرفی و ترکیب بهینه THC و CBD است. این موضوع باعث می‌شود که تجویز دارو به صورت فردی و مبتنی بر آزمایش و خطا انجام شود که میتواند باعث نوسانات در اثربخشی و بروز عوارض جانبی شود.
همچنین، برخی بیماران ممکن است دچار عوارض جانبی مانند خشکی دهان، سرگیجه، یا تغییرات خلقی شوند که نیاز به پایش دقیق دارد. علاوه بر این، هنوز اطلاعات کافی درباره تأثیرات بلندمدت مصرف مکرر کانابیس در افراد مختلف در دسترس نیست.
نقش کانابیس دارویی در کاهش وابستگی به اوپیوئیدها و بر کیفیت زندگی روانی و اجتماعی
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای تحقیقات اخیر، نقش بالقوه کانابیس دارویی در کاهش وابستگی به داروهای مخدر اوپیوئیدی است. با توجه به بحران اعتیاد به اوپیوئید در سطح جهانی، یافتن جایگزینی ایمن‌تر و مؤثرتر اهمیت بسیار بالایی دارد مطالعات نشان داده‌اند که بسیاری از بیماران مبتلا به درد مزمن پس از شروع مصرف کانابیس، توانسته‌اند مصرف اوپیوئیدهای خود را کاهش دهند یا کاملاً متوقف کنند. این امر میتواند منجر به کاهش عوارض جانبی جدی اوپیوئیدها از جمله اعتیاد، افسردگی تنفسی و خطر اوردوز شود.
علاوه بر بهبود علائم جسمانی، کانابیس دارویی در بسیاری از بیماران منجر به بهبود کیفیت زندگی روانی و اجتماعی شده است. کاهش اضطراب، افسردگی و بهبود خواب، به افراد کمک می‌کند تا بهتر با بیماری مزمن خود کنار بیایند و در زندگی روزمره فعال‌تر باشند.بهبود خواب خصوصاً برای افرادی که با مشکلات خواب مزمن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، یک دستاورد بزرگ است، چرا که خواب کافی و با کیفیت نقش مهمی در سلامت کلی و بهبود روند درمان دارد.
برای بهره‌گیری حداکثری از فواید کانابیس دارویی، لازم است تحقیقات بیشتری در زمینه این موارد انجام شود:تعیین دوزهای بهینه و ترکیب‌های مختلف THC و CBD برای بیماری‌ها و علائم مختلف، بررسی اثرات بلندمدت مصرف کانابیس در جمعیت‌های مختلف، مطالعه تعاملات دارویی کانابیس با سایر داروهای شیمیایی، تدوین دستورالعمل‌های استاندارد و علمی برای تجویز و مصرف
همچنین، سیاست‌گذاران باید به ایجاد چارچوب‌های قانونی و نظارتی قوی‌تر و آموزش‌های گسترده برای پزشکان و بیماران توجه کنند تا استفاده از کانابیس دارویی به صورت ایمن، مؤثر و مسئولانه انجام شود.اگر بخواهیم جمع‌بندی کنیم، کانابیس دارویی به عنوان یک گزینه درمانی نوظهور، پتانسیل بالایی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن دارد، به ویژه در زمینه کاهش درد، اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب. اما برای تحقق کامل این پتانسیل، ادامه تحقیقات علمی، سیاست‌گذاری مناسب و آموزش کافی ضروری است.
بیشتر بدانبم: کانابیس و افزایش خطر حمله قلبی در جوانان
لینک منبع: earth
نظرات کاربران