یک تیم سوئدی آزمایشی ابداع کرده است که میتواند خطر ابتلا به بیماری شدید کبدی را سال‌ها قبل پیش‌بینی کند. این روش میتواند به پزشکان کمک کند تا با استفاده از داده‌های معمول خون، خطر را در مراحل اولیه شناسایی کنند.
مطالعه‌ای اخیر از مؤسسه کارولینسکا، منتشر شده در نشریه The BMJ، نشان می‌دهد که یک آزمایش ساده خون میتواند احتمال ابتلای فرد به بیماری جدی کبدی را پیش‌بینی کند. این روش به‌زودی ممکن است در مراقبت‌های اولیه بهداشتی مورد استفاده قرار گیرد تا سیروز و سرطان کبد در مراحل ابتدایی شناسایی شوند.
ریکارد استراندبرگ، پژوهشگر وابسته به بخش پزشکی مؤسسه کارولینسکا در هودینگ و یکی از توسعه‌دهندگان این آزمایش، می‌گوید: «این بیماری‌ها هر روز شایع‌تر می‌شوند و اگر دیر تشخیص داده شوند، پیش‌آگهی ضعیفی دارند. روش ما میتواند خطر ابتلا به بیماری شدید کبدی را ظرف ۱۰ سال پیش‌بینی کند و بر پایه سه آزمایش ساده خون معمول است.»
در همکاری با پژوهشگران فنلاندی، تیم سوئدی دقت این روش را در پیش‌بینی بیماری شدید کبدی مورد ارزیابی قرار داد. مدل آن‌ها که با نام «CORE» شناخته می‌شود، با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته آماری طراحی شده و شامل پنج متغیر کلیدی است: سن، جنسیت و میزان سه آنزیم کبدی که معمولاً در آزمایش‌های پزشکی اندازه‌گیری می‌شوند (AST، ALT و GGT).
قابل دسترس کردن غربالگری در مراقبت‌های اولیه
پژوهشگران قصد داشتند ابزاری عملی برای استفاده در مراکز مراقبت‌های اولیه ایجاد کنند، جایی که بیشتر بیماران برای نخستین بار به دنبال کمک پزشکی هستند.
هانس هگستروم، پژوهشگر ارشد و استاد مدعو در بخش پزشکی مؤسسه کارولینسکا در هودینگ و مشاور ارشد بیمارستان دانشگاه کارولینسکا، می‌گوید: «این گامی مهم به سوی ارائه غربالگری زودهنگام بیماری‌های کبدی در مراقبت‌های اولیه است. درمان دارویی اکنون برای افرادی که در خطر بالای ابتلا به بیماری‌های کبدی مانند سیروز یا سرطان کبد هستند، در دسترس است و امیدواریم به زودی در سوئد نیز قابل استفاده شود.»
تحلیل داده‌های سلامت صدها هزار نفر
این مطالعه داده‌های سلامت بیش از ۴۸۰,۰۰۰ نفر از ساکنان استکهلم را که بین سال‌های ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۶ تحت معاینات پزشکی قرار گرفته بودند، مورد تحلیل قرار داد. در طول دوره پیگیری تا ۳۰ سال، حدود ۱.۵ درصد از شرکت‌کنندگان به بیماری‌های جدی کبدی از جمله سیروز و سرطان کبد مبتلا شدند یا نیازمند پیوند کبد شدند.
پیش‌بینی دقیق خطر
مدل CORE دقت بالایی در پیش‌بینی داشت و توانست در ۸۸ درصد از موارد، بین افرادی که به بیماری مبتلا شدند و کسانی که نشدند، تمایز قائل شود؛ عملکردی که نسبت به روش فعلی توصیه‌شده FIB-4 بهبود یافته است.
پروفسور هگستروم می‌گوید: «مراقبت‌های اولیه تاکنون ابزار لازم برای تشخیص به‌موقع خطر بیماری شدید کبدی را نداشته‌اند. روش FIB-4 برای جمعیت عمومی مناسب نیست و در پیش‌بینی خطر آینده بیماری شدید کبدی کمتر مؤثر است.»
این مدل همچنین روی دو گروه جمعیتی دیگر در فنلاند و بریتانیا آزمایش شد و بار دیگر دقت بالای خود را در پیش‌بینی این خطر نشان داد. پژوهشگران با این حال تأکید می‌کنند که مدل باید روی گروه‌های با خطر بسیار بالا، مانند افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ یا چاقی، بیشتر آزمایش شود. آن‌ها همچنین نیاز به ادغام این مدل در سیستم‌های پرونده‌های پزشکی برای تسهیل استفاده بالینی از آن را مورد توجه قرار داده‌اند.
منبع خبر : scitechdaily.com
نظرات کاربران