زوال عقل عروقی بر اثر اختلال در جریان خون مغز ایجاد می‌شود؛ این بیماری یکی از شایع‌ترین انواع زوال عقل است، اما به اندازه سایر انواع آن مورد پژوهش و شناخت قرار نگرفته است.
ایلین بِرِر، عصب‌پاتولوژیست دانشگاه نیومکزیکو، در تلاش است این وضعیت را تغییر دهد. او در یک مرور علمی اخیر، دسته‌بندی‌های تازه‌ای برای زوال عقل عروقی پیشنهاد کرده است که هر یک دارای آسیب‌شناسی‌های خاص خود هستند؛ یعنی تغییرات زیستی واقعی در بافت‌ها و اندام‌ها.
او به همپوشانی قابل‌توجهی میان زوال عقل عروقی و بیماری آلزایمر اشاره می‌کند و می‌گوید روش میکروسکوپی نوینی که تیم او توسعه داده است، نشان می‌دهد چگونه میکروپلاستیک‌هایی که وارد بدن می‌شوند، می‌توانند در بروز یا تشدید موارد زوال عقل عروقی نقش داشته باشند.
بِرِر می‌گوید: «ما تا کنون در تاریکی حرکت می‌کردیم. انواع مختلف آسیب‌های عروقی تاکنون به‌صورت جامع تعریف نشده‌اند، بنابراین نمی‌دانستیم دقیقاً با چه چیزی روبه‌رو هستیم و چه درمانی را هدف قرار می‌دهیم. همچنین نمی‌دانستیم نانو و میکروپلاستیک‌ها در این میان نقش دارند، زیرا قادر به دیدن آن‌ها نبودیم.»
این مطالعه بررسی کرد که چگونه فرایندهای عروقی می‌توانند منجر به آسیب‌های مغزی شوند.
با تحلیل داده‌های حاصل از مشاهدات میکروسکوپی خود (که در قالب نسخه پیش‌چاپ منتشر شده) و همچنین نتایج پژوهش‌های سایر دانشمندان، بِرِر نتایج رنگ‌آمیزی شیمیایی رگ‌های خونی مغز افراد مبتلا به زوال عقل را که فوت کرده‌اند، دسته‌بندی کرده است.
این تحلیل چندین فرایند بیماری‌زا را شناسایی کرده که همگی می‌توانند در بروز زوال عقل عروقی نقش داشته باشند. این فرایندها شامل ضخیم شدن دیواره شریان‌ها، خون‌ریزی‌های خفیف و سکته‌های مغزی ریز هستند که می‌توانند به سلول‌های عصبی آسیب برسانند.
هدف از این دسته‌بندی‌ها، استفاده از آن‌ها در پژوهش‌های آینده درباره زوال عقل است تا ارتباط میان آسیب به رگ‌های خونی و پیشرفت بیماری روشن‌تر شود. هر بار که درک ما از یک بیماری کامل‌تر می‌شود، این دانش تازه میتواند به توسعه درمان‌های مؤثرتر کمک کند.
یک رگ خونی در ماده سفید زیرقشری مغز، با نقاط فیروزه‌ای که ذرات پلاستیک را نشان می‌دهند.
این مطالعه نشان می‌دهد که این یافته‌ها در مورد بیماری آلزایمر نیز صدق می‌کند. برخی از آسیب‌شناسی‌های شناسایی‌شده در زوال عقل عروقی با آلزایمر همپوشانی دارند، از جمله وجود پروتئین‌های غیرطبیعی (آمیلوئید بتا). بررسی‌های بیشتر درباره ارتباط میان این دو بیماری میتواند به درک بهتر نحوه آغاز و پیشرفت انواع مختلف زوال عقل کمک کند.
به نظر می‌رسد ذرات ریز پلاستیک، که در همه جای محیط وجود دارند، وارد مغز نیز می‌شوند. هرچند هنوز به‌روشنی مشخص نیست این آلودگی‌ها چه تأثیری بر سلامت دارند، اما ممکن است خود موجب آسیب یا پیامدِ آن باشند.
بِرِر می‌گوید: «وجود نانوپلاستیک‌ها در مغز، بازیگر تازه‌ای را به صحنه آسیب‌شناسی مغز وارد کرده است. تمامی برداشت‌های کنونی ما درباره بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل باید در پرتو این کشف بازنگری شود.»
او می‌افزاید: «آنچه من یافته‌ام این است که میزان پلاستیک در مغز افراد مبتلا به زوال عقل بسیار بیشتر از افراد سالم است و این موضوع با شدت و نوع زوال عقل آن‌ها همبستگی دارد.»
در واقع، ما از اواخر قرن نوزدهم با زوال عقل عروقی آشنا بوده‌ایم، اما از آنجا که سایر انواع این بیماری آسان‌تر شناسایی، تشخیص و پیگیری می‌شدند، بخش زیادی از تحقیقات به سمت آن‌ها معطوف شده است.
اکنون چارچوب تازه‌ای برای بررسی انواع گوناگون زوال عقل ارائه شده است. هر مورد زوال عقل ویژگی‌های خاص خود را دارد و بررسی عمیق‌تر این تفاوت‌ها میتواند به ما بیاموزد که چه عواملی برخی افراد را در برابر بیماری‌های مغزی آسیب‌پذیرتر می‌کند و چه اقداماتی می‌توان برای مقابله با آن انجام داد.
بِرِر می‌گوید: «توصیف این تغییرات آسیب‌شناختی به شکلی جامع و دقیق، رویکردی کاملاً نو محسوب می‌شود.»
منبع خبر : sciencealert.com
نظرات کاربران